Help. Mijn project wordt geschrapt; of aangepast..

Help. Mijn project wordt geschrapt; of aangepast..

16 april 2019

Dan loopt het ineens anders

Tijdens een training politieke sensitiviteit die ik verzorgde hoorde ik ooit het volgende verhaal van een deelnemer. In diens gemeente waren een paar maanden daarvoor gemeenteraadsverkiezingen geweest. De partijen die vóór de verkiezingen de oppositie hadden gevormd in de gemeenteraad waren door een flinke verkiezingsoverwinning nu de coalitie. Zij vormden samen het nieuwe college van burgemeester en wethouders. Eén van de belangrijke verkiezingsthema’s was het project Herinrichting Dorpsstraat geweest. Een project dat de gemoederen in het dorp al een tijdje bezighield.

Voor het nieuwe college was duidelijk dat het anders moest dan de voorgangers hadden besloten. De herinrichting moest wel doorgaan (niets doen was geen optie). Dus was in het coalitieakkoord een flink pakket aan alternatieve maatregelen afgesproken. De belangrijkste daarvan was de verandering van de rijrichting (dus ‘eenrichtingsverkeer’ de andere kant op).

De projectleider gaf tijdens de training zijn mening over deze gang van zaken. Het frustreerde hem. De nieuwe rijrichting vond hij verkeerskundig een verkeerde beslissing; dat zou tot veel (verkeers-)narigheid leiden. En omdat het project voor een gedeelte weer opnieuw moest worden opgestart vond hij het ook geld- en tijdverspilling. Hij was daarover dan ook de discussie aangegaan met de nieuwe portefeuillehouder. Overigens zonder resultaat. Het college besloot ‘gewoon’ tot de wijziging van het project.

Het is weer zover
De verkiezingen voor provincies en waterschappen zijn geweest. De nieuwe Statenleden en AB-leden zijn bekend. Er wordt druk onderhandeld over een nieuw bestuur voor de komende jaren.

Ik heb dit 4-jaarlijks terugkerende ‘ritueel’ inmiddels een aantal keren meegemaakt. Zomaar kan ‘jouw’ project, waar je al jaren mee bezig bent, worden weggestreept of ingrijpend gewijzigd. En dan niet omdat het een slecht of onhaalbaar project is. Maar omdat dat is wat afgesproken is in het coalitieakkoord.

Ja, natuurlijk weet je als ambtenaar dat je in een politieke omgeving werkt. En natuurlijk weet je ook dat de prioriteit daarin wordt bepaald door de politiek. Maar toch. Het voelt niet goed. Jij bent de specialist. Hebt doorgeleerd voor dit vak. En dan schrappen ze zomaar jouw project. “Ze weten niet wat ze doen ….”

De meerderheid beslist
Staatsrechtelijk gezien klopt het helemaal. Het primaat van de politiek. De meerderheid bepaalt wat er gebeurt. En ambtenaren moeten een politiek besluit loyaal uitvoeren.
Wat kun je dan als het om jouw project gaat? Moet je dat accepteren?

Ja eigenlijk wel. Je kunt, zoals de projectleider in het voorbeeld hierboven, het gesprek aangaan op de inhoud. Argumenten aanvoeren waarom iets wel of niet moet gebeuren. Ik heb zelden meegemaakt dat dit succes had.

Natuurlijk is frustratie dan begrijpelijk. En invoelbaar. Je werkt soms al jaren aan een project. Voelt je daar mee verbonden. Het is belangrijk. En dan wordt het voor je gevoel zomaar opgedoekt of gewijzigd.  Dat voelt als onterecht of zelfs oneerlijk.

In essentie staat deze situatie m.i. symbool voor wat het betekent om ambtenaar te zijn. Je bent adviseur en uitvoerder. Daartussen zit het besluit. Wat als je niet kunt leven met het besluit van de politiek? Dan kun je besluiten om zelf beslisser te worden (en de politiek ingaan). Of je sluit je aan bij een belangenbehartiger. En als het echt niet jouw kopje thee is kan ontslag nemen natuurlijk ook.

Welke tint heeft jouw advies?
Als adviserend ambtenaar heb je zeker invloed. Die invloed zit ‘m echter niet in het besluit. Je invloed zit vooral in het voortraject: de advisering. Als adviseur ben je vooral gericht op het advies en het adviesproces.

Welke tint heeft jouw advies?
Als adviserend ambtenaar heb je zeker invloed. Die invloed zit ‘m echter niet in het besluit. Je invloed zit vooral in het voortraject: de advisering. Als adviseur ben je vooral gericht op het advies en het adviesproces.
Van belang zijn daarbij:

  • Toon (sluit aan op degene die je adviseert)
  • Informatie (in de organisatie is veel informatie beschikbaar en wat er niet is huur je in)
  • Netwerk (ken het netwerk van je bestuurder en zorg dat jouw netwerk daarop aansluit zodat je weet wat er gebeurt)
  • Timing (procesvoering: wanneer wel en vooral ook wanneer niet)

In de juiste mix geeft dit kleur aan je advies.
Het levert volgens mij in ieder geval meer gerichte invloed op, dan op inhoud te argumenteren of een beroep te doen op de redelijkheid van de wethouder om die van jouw gelijk te overtuigen.

Wilco van Egmond
Ik ben trainer/adviseur/interimmer voor Vitale Overheid.

Met veel plezier werk ik samen met mensen binnen overheden, aan vraagstukken die gaan over samenwerking in het krachtenveld van samenleving, politiek, bestuur en ambtelijke organisatie.

Zullen we kennismaken?
Neem contact op via wilco@vitaleoverheid.nl of bel 06 – 50 26 61 75.

Geïnteresseerd in een training politieke sensitiviteit? Kijk hier voor onze 2-daagse training Politiek Kompas.

Wilco van Egmond

Wilco van Egmond

Wilco van Egmond is 30 jaar actief binnen de overheid. Als (interim) manager, trainer, adviseur en mentor. Met ingang van 2018 is hij gestart met Vitale Overheid. Vitale Overheid is een actieve en enthousiaste partner bij vernieuwing en ontwikkeling binnen overheden. Wij begeleiden trainings- en implementatietrajecten binnen overheidsorganisaties.

Ook verzorgen wij open-inschrijving opleidingstrajecten voor overheidsprofessionals.


Op de hoogte gehouden worden?

Op de hoogte gehouden worden?

Ontvang updates over nieuwe trainingen. Wij houden je op de hoogte van nieuwe data.

Naam

  • Ervaren en up-to-date
  • Laagdrempelig en deskundig
  • Praktijkgericht en praktisch
© Copyright Vitale Overheid 2024 Gebouwd door Saam' uit Groningen